Tetanoz hastalığı, Clostridium tetani isimli bakterinin yaralar aracılığıyla vücuda girmesi sonucu meydana gelen ciddi ve potansiyel olarak öldürücü bir enfeksiyondur. Halk arasında "kazıklı humma" olarak da bilinen tetanoz, kasların kasılması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Tetanoz bakterisi, toprakta ve özellikle hayvan dışkılarında, özellikle de at gübresinde bulunur. Vücutta oluşabilecek yaralar, kesikler, böcek ısırıkları ve benzeri yaralardan tetanoz bulaşması mümkündür. Deri üzerindeki açık yaralar bu hastalığın bulaşmasına zemin hazırlayan en önemli faktörlerdir.

Özellikle gelişmekte olan ülkeler, daha anne karnında iken tetanoz hastalığına karşı koruyucu tedbirler almaktadır. Bu sayede tetanoz hastalığı nadiren görülen bir rahatsızlık haline gelmiştir. Tıbbın kurucusu olarak bilinen Hipokrat zamanından beri bilinen tetanoz hastalığı, yaşınız kaç olursa olsun dikkat etmeniz gereken ciddi bir hastalıktır.

Günümüzde sadece paslı çivi ile bulaştığı sanılan tetanoz hastalığı, sanıldığının aksine pek çok faktörden ötürü bulaşabilir. Örneğin; toz ve toprağın içinde çalışmak ve bu işle uğraşırken yaralanmak, trafik kazaları, açık kırıklar, kesikler, hayvan gübrelerinin kullanıldığı alanlar gibi durumlar tetanoz bakterisinin vücuda giriş yollarıdır. Tetanoz bakterisi vücuda girdikten sonra kan yoluyla hızla yayılabilir ve sinir merkezlerini etkileyerek ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Her insan hayatı boyunca bu hastalığa yakalanma riskine sahiptir. Ne yazık ki tetanoz hastalığını geçirmiş olmak, tekrar bulaşmayacağı anlamına gelmez. Pek çoğumuzun önemsiz zannettiği tetanoz bakterisi, kan yolu ile zehrini tüm dokulara hızla ulaştırır ve sinir merkezlerini etkileyip ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Tetanoz hastalığına neden olan bakteri, kuluçka dönemini tamamladıktan sonra belirti vermeye başlar. Özellikle şiddetli baş ağrısı, huzursuzluk ve aşırı hassasiyet tetanozun ön belirtileri arasındadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi kasları etkisi altına alan bir hastalıktır. Bu yüzden çoğunlukla çenede başlayan ağrılı kasılmalar yaşanır. Çenede kitlenme, yutkunma zorluğu, boyun, sırt ve karın bölgesindeki kaslarda kasılmalar görülür. Ayrıca kaslarda spazmlar, ağız açamama, salya akması, terleme, ateş, kalp çarpıntısı, solunum güçlüğü ve tansiyonun yükselmesi gibi belirtiler de tetanoz hastalığına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Tetanoz bakterisi vücuda hangi bölgeden girerse girsin belirtiler aynıdır.

Tetanoz hastalığının kesin teşhisi, klinik bulgular ve hastadaki belirtilere bakılarak konulmaktadır. Tedavisi mutlaka yoğun bakım şartlarında yapılmalıdır. Hastaya damar yolundan antiserum verilmelidir. Bu yüzden herhangi bir yaralanma olayında kişiye önlem amacı ile antiserum uygulanır. Tetanoz hastaları, gürültüsüz ve az ışıklı bir ortamda tedavi edilmelidir. Hastada meydana gelen kas kasılmaları için kas gevşetici ilaçlar verilir. Doku üzerindeki yaraları tedavi etmek için penisilin uygulanabilir. Ayrıca hastaya havale geçirmesini önleyici ve sakinleştirici ilaçlar verilmesi, tedavi sürecinde yapılacaklar arasındadır. Tetanoz hastalığının kesin korunma yolu, belli aralıklarla ve uygun dozlarda yapılan aşılamadır.

Tetanozdan korunmanın en etkili yolu aşılamadır. Aşılar genellikle çocukluk döneminde başlar ve belirli aralıklarla tekrarlanması gerekmektedir. Yetişkinlerin de her 10 yılda bir tetanoz aşısı yaptırmaları önerilmektedir. Ayrıca, yaralanmalarda yara temizliğine dikkat etmek, steril malzemeler kullanmak ve derin yaralanmalarda tıbbi yardım almak da tetanozdan korunmaya yardımcı olur.

Sonuç olarak, tetanoz hastalığı ciddi ve ölümcül sonuçları olabilen bir enfeksiyondur. Erken teşhis ve tedavi ile hastalığın etkileri azaltılabilir. Ancak en etkili korunma yöntemi aşılama ve yara bakımına dikkat etmektir. Tetanoza karşı bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak, bu hastalığın önlenmesinde büyük önem taşır.