{ "title": "Tetanoz", "image": "https://www.tetanoz.org/images/Tetanoz-28.jpg", "date": "19.01.2024 11:23:15", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Tetanos, halk arasında kazıklı humma diye de bilinen Clostridium Tetani denilen sporlu bakteriden salgılanan toksinle gelişen, geçmişi Hipokrat'a kadar dayanan enfeksiyon hastalığı türüdür. Tetanos etkeni küflü teneke, paslanmış çivi gibi materyallerde ve en önemlileri toprağın üst kısımlarında, insan ve hayvan bağırsağında olur. Buralardan çevreye yayılım gösterir. Tetanos mikrobu bu yüzden her yerde bulunabilir. Dünya üzerinde tetanos oldukça yaygındır. Ancak gelişmiş ülkelerde daha az görülür. Endüstrisi gelişmiş ülkelerde ortaya çıkan tetanos nedeni genellikle cilt yaralanması, yanık, cerrahi girişim gibi sebeplerdir. Eroin bağımlısı olanlarda ise aletlerin steril olmamasından ve eroine konulan maddelerden dolayı ortaya çıkabilir. Tetanosun gelişmemiş ülkelerde ya da gelişmekte olan ülkelerde en fazla göbek bağı uygun koşullarda kesilmemiş olması yüzünden yeni doğanlarda görülür. Tetanos yüzünden yenidoğan ölüm oranı %10 kadardır. Bebeklerin yeni doğan tetanosundan korunması için, gebelikte tetanos aşısı yapılmalıdır. Bu sayede bebek olduğu kadar annede tetanos hastalığından korunabilir. Anne plasenta yardımıyla antikorları bebeğe geçirerek, yeni doğan tetanosundan korunma sağlanır.

Tetanos belirtileri nelerdir?

Tetanos hastalarının %70 kadarı 50 yaş üzeri kişilerden oluşur. Ameliyat yaraları, kulak delinmesi, damardan ilaç alınması, yanıklar, açık yaraya bulaşma, cilt yaraları, doğum yapma gibi etkenler tetanos açısından risktir. Tetanos etkeninin neden olduğu iltihap yerel alanda sınırlı olur. Sadece oksijensiz koşullar olursa tetanos etkeni yüksek etkili toksin üretebilir. Tetanos etkeni vücuda girdiği zaman ortalama 2-14 gün kuluçka süresi olur. Doku harabiyeti fazla olursa, içeride yabancı cisim olan doku harabiyeti olursa, içinde ölü doku parçaları, kan pıhtıları olan doku harabiyeti olursa, etkenin kuluçka süresi 24 saat olabilir. Bundan sonra tetanos belirtileri görülmeye başlar. Hastanın soluk borusunda ve diğer solunum kaslarında etkili olan ağrılı kas spazmları, merkezi sinir sistemindeki ağır harabiyet ölüme neden olur. Ölüm oranı yaşlılarda ve çocuklarda yüksektir. Bu hastaların %60-80 kadarında ölüm olur.

Tetanostan aşılamayla korunun

Dünyada yaygın bir şekilde görülen tetanos etkeni bakteriyle karşılaşma riski oldukça yüksektir. Ayrıca hastalığın teşhisi ve tedavisi de zordur. Ölüm oranı da yüksek olan bu hastalıktan korunma yolu ise aşılanmadır. Aşılanma konusunda özellikle çocuklarda, yeni doğan bebeklerde, yaşı 50'nin üzerinde olan kişilerde, bedensel işlerde çalışarak travmalara maruz kalma riski yüksek olanlarda, bahçe işleriyle uğraşanlarda risk daha fazla olduğu için aşılamaya daha fazla özen gösterilmelidir. Yara bakımının steril koşullarda yapılması, kirli yaralarda cerrahi tedavi uygulanması da korunmaya yardımcı olur.

Tetanos aşısı 4-6 hafta aralıklarla yapılan 3 aşılamadan meydana gelir. Bundan sonra kişiye 5-10 yılda tekrarlayan rapel aşılama bağışıklığın devam etmesini sağlar. Ülkemizde doğumdan sonra bebeklere 2-3-4 aylardaki aşılamada birer doz, 16-18 ayda bir defa, ilkokula başladığında 1. Sınıfta, 8. Sınıfta tekrarlayan rapel dozlarla, hamile kadınlarda da birer ay arayla 2 aşılama yapılarak bu hastalıktan korunma sağlanır. Ancak korunmanın devam etmesi için aşılamanın 5-10 yılda bir defa tek doz rapel aşının yapılması gerekir.

Tetanos aşısı genellikle koldan kas içine, nadiren cilt altına yapılır. Aşıdan sonra genellikle aşı yerinde bölgesel şişlik, ateş, lenf bezinde büyüme oluşabilir. Ancak tetanos aşısı hastalıktan %95 oranında korunmanızı sağlar ve bu hastalıktan en iyi korunma aşılama sayesinde sağlanabilir. Tedavisi çok zor olan bu hastalıktan korunma için sizlerde tetanos aşısı olmalısınız.
" } ] }